ABCOUDE - Er zijn geen aanwijzingen dat de afdelingen bijzonder beheer van de banken MKB-ondernemers structureel benadelen. Wel moeten de banken beter met het MKB communiceren over het bijzonder beheer-traject. Dat concludeert de AFM in een rapport. Critici noemen het rapport echter ‘een klap in het gezicht van het MKB’.
• Banken moeten duidelijker informeren en communiceren
• Aantonen dat zij rekening houden met belang klant
• Critici: Banken houden informatie achter
Zie ook:
Overleven bedrijf boeit bank niet
De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft een verkennend onderzoek gedaan bij de bijzonder beheerafdelingen van banken, die kredieten voor het midden- en kleinbedrijf behandelen.
Ondernemers ontevreden over Bijzonder Beheer
Aanleiding voor de verkenning waren de vele signalen die de AFM van ondernemers heeft ontvangen. Ondernemers zijn ontevreden over de overdracht naar bijzonder beheer, de maatregelen die bijzonder beheer neemt, de manier waarop ze worden benaderd en de mate waarin de bank bereid is financiering te (blijven) verstrekken. De AFM wilde met haar onderzoek vaststellen in hoeverre deze signalen representatief zijn voor de dagelijkse gang van zaken bij bijzonder beheer.
AFM: Geen onredelijke maatregelen
De AFM heeft niet kunnen vaststellen dat banken te snel overgaan tot overdracht van kredieten aan bijzonder beheer, het opzeggen van de kredietrelatie of dat zij op een faillissement aansturen. In de onderzochte dossiers heeft de AFM geen onredelijke maatregelen aangetroffen, zoals disproportionele risico-opslagen.
Verwachtingen banken en klanten lopen uiteen
De AFM constateert dat de verwachtingen van klanten over het doel van bijzonder beheer vaak niet aansluiten bij wat zij in de praktijk ervaren. Banken gebruiken bijzonder beheer vooral om het kredietrisico te beheersen. De (voor de ondernemer kostenverhogende) maatregelen die zij hiervoor nemen, ervaren ondernemers als belemmerend en onterecht.
Rekening houden met herstelmogelijkheden onderneming
De AFM vindt het op zich begrijpelijk dat de bank maatregelen neemt om het kredietrisico te beperken. “Het is echter van groot belang dat ze daarbij rekening houdt met de herstelmogelijkheden voor de onderneming”, aldus de AFM. “Een bank is niet verplicht om extra krediet te verstrekken, maar als dit bijdraagt aan een reële kans op herstel, kan dit wel in het gezamenlijke belang van bank en klant zijn.”
Banken moeten duidelijker informeren en communiceren
Duidelijke communicatie helpt misverstanden voorkomen. Hierdoor komen ondernemers niet voor voldongen feiten te staan. Duidelijke informatieverstrekking en communicatie is daarom in het belang van de klant en van de bank, concludeert het rapport.
Bijzonder beheer eerder aankondigen en beter onderbouwen
Banken moeten een mogelijke overdracht naar bijzonder beheer eerder aankondigen en de redenen beter onderbouwen. Ook na overdracht kan de bank haar klant beter voorbereiden door een goede uitleg van het doel en de werkwijze van bijzonder beheer. Helder moet zijn welke keuzes de bank op verschillende momenten maakt en hoe de klant daar invloed op kan uitoefenen.
Aantonen dat zij rekening houden met belang klant
Om de schijn van willekeur te voorkomen, is het cruciaal dat banken meer inzicht bieden in de afwegingen die zij maken. Zij moeten richting klant aantonen dat zij bij het opleggen van maatregelen rekening houden met het belang van de klant. Als er sprake is van kostenverhogende maatregelen, moeten ook die duidelijk en helder worden uitgelegd, aldus nog steeds de AFM.
Verantwoordelijkheden klant
Er ligt een grote verantwoordelijkheid bij banken om ook in bijzonder beheer rekening te houden met het belang van ondernemers. Bij ondernemers ligt echter ook een verantwoordelijkheid. Van de klant mag worden verwacht dat hij de bank in staat stelt passend maatwerk te leveren.
Dit betekent dat hij zich verdiept in de voorwaarden van de kredietovereenkomst, zorgt voor een goede administratie en adequate managementinformatie, eventuele problemen tijdig meldt, zelf een plan van aanpak voor herstel van zijn bedrijfsvoering maakt en bereikbaar is voor de bank. Daarnaast kan het voor de klant verstandig zijn afspraken met de bank zelf ook vast te leggen en mogelijke klachten te melden bij de bank en de AFM.
Banken gaan aan de slag met rapport
De betrokken banken hebben aangegeven met bovenstaande punten aan de slag te gaan. De AFM verwacht dat de banken vaart maken met het doorvoeren van de benodigde verbeteringen en zal de voortgang monitoren.
Critici: Klap in het gezicht MKB
Er is kritiek op het rapport geleverd door advocaten, financieel adviseurs en andere betrokkenen die tientallen dossiers hebben aangeleverd waarin klantbelangen in hun ogen met voeten zijn getreden, meldt Follow The Money. “Dit is een klap in het gezicht van het MKB”, zegt oud-bankier Folkert Fennema die tientallen ondernemers in bijzonder beheer bijstaat. Hij stuurde rond de 50 dossiers naar de AFM en sprak uitgebreid met de onderzoekers, maar ziet geen van zijn bevindingen in het rapport terug. Die ervaring heeft ook advocaat financieel recht Hester Bais: “Ik ben sprakeloos. We hebben zoveel informatie gedeeld. maar dat is kennelijk zonde van de tijd geweest. Dit helpt MKB’ers geen steek verder.”
‘Banken houden informatie achter’
De critici vallen onder meer over het feit dat de AFM in de dossiers geen onredelijke maatregelen aantreft, maar ook vaststelt dat veel dossiers onvolledig zijn. Fennema vindt het ‘ongehoord’ dat AFM onvolledige dossiers accepteert. Volgens hem houden de banken informatie achter. Oud-Rabobankier Michiel Werkman, die jaren op de afdeling bijzonder beheer werkte, noemt het onvoorstelbaar dat veel dossiers onvolledig zijn. Hij stelt dat bij de Rabobank alles zorgvuldig werd bijgehouden, omdat dossiervorming juist op een afdeling bijzonder beheer essentieel is.
AFM-bestuurder Korte stelt echter geen aanwijzingen te hebben dat er informatie is achtergehouden. “Op basis van de informatie hebben wij ons een goed beeld kunnen vormen”, zegt hij.
Download
hier het volledige AFM-rapport
Rikco Pardoen | BC.nl
